Gemeente Enschede

Rechterlijke archieven

Het archief van het Richterambt Enschede over de periode 1597-1811 is goed bewaard gebleven. Het is een belangrijke bron voor de geschiedenis van Enschede, ook omdat bij de stadsbrand in 1862 het gemeentelijk archief voor een groot deel verloren is gegaan

In 1811 moesten de rechterlijke archieven worden overgebracht naar de Vredegerechten en de rechtbanken. Het archief van het Richterambt Enschede zal overgebracht zijn naar de rechtbank in Almelo. De inventaris, die daar toen van opgemaakt moet zijn, is niet meer aanwezig.
In 1879 werden deze archieven, krachtens Koninklijk Besluit, overgebracht naar het Rijksarchief in de provincie Overijssel.
Na ruim 100 jaar in Zwolle te zijn bewaardzijn de archieven in 1987 overgebracht naar gemeente Enschede, de plaats waar zij eeuwen geleden ontstonden. Ze zijn opgeslagen in het depot van Stadsarchief Enschede en verkeren in een goede staat. De overgebleven originelen zijn vanwege hun grote kwetsbaarheid op microfilm gezet. 

Het archief van het Richterambt Enschede bestaat hoofdzakelijk uit twee series: één van vrijwillige zaken en één van contentieuze zakenVerschillende hiaten in de series laten zien dat er in de loop van de tijd toch stukken verloren zijn gegaan. Het aantal processen is groot. Deze zijn als een aparte serie in het archief opgenomen. 

Rechterlijke Archieven doorzoeken

In de studiezaal van het stadsarchief zijn indexen in boekvorm raadpleegbaar of u kunt ze in PDF hieronder vinden. De indexen geven een overzicht van aktes die zijn ontstaan in een bepaalde periode. Daaruit zijn een aantal gegevens gedestilleerd waarop in de index snel gezocht kan worden. Getoond worden 

  • de namen en voornamen van de handelende partijen,  
  • het nummer van de/het bladzijde/folio waarop de akte beschreven staat,  
  • de aktedatum,  
  • (eventueelde locatie (b.v. een straat- of veldnaam) alsmede,  
  • indien in de akte genoemd, de functie van de betrokken persoon.  

Boven aan de bladzijde staat het inventarisnummer vermeld waaronder de originele stukken in het archief zijn opgeborgen. Dit nummer is van belang bij het opzoeken van de aktes. 

Afkortingen die worden gebruikt in de indexen 

  • mv = man van 
  • vv = vrouw van 
  • wv = weduwe van 
  • wrv = weduwnaar van 
  • nn = naam onbekend 
  • ÷ = overleden 

Transcripties
Delen van het Rechterlijk Archief zijn getranscribeerd. Dat betekent dat handgeschreven teksten van het rechterlijk archief in begrijpelijk letters zijn uitgewerkt. Onder transcriberen wordt niet bedoeld: vertalen in voor eenieder begrijpelijk taal. Kennis van de Vroegnieuwnederlandse taal en het Latijn is bij het lezen van de transcripties vereist.  

Rechterlijk archief land gericht

Nr. boek / jaren Aantal pagina’s
Land 01 / 1597 – 1603 603
Land 02 / niet besch.
Land 03 / 1744 – 1761 650
Land 04 / 1616 – 1619 396
Land 05 / 1620 – 1623 184
Land 06 / 1626 – 1628 192
Land 07 / 1630 – 1635 490
Land 08 / 1635 – 1638 216
Land 09 / 1638 – 1661 757
Land 10 / 1688 – 1709 656

Rechterlijk archief stad gericht

Nr. Boek / Jaar Aantal pagina’s
73 -1 / 1596 19
73 – 2 / 4
73 – 3 / 1601 50
73 – 4 / 1604 – 1605 95
73 – 5 / 1611 – 1612 60
73 – 6 / 1614 1
73 – 9 / 1616 12
73 – 10 / 1616 3
73 – 14 / 1617 5
73 – 19 / 1621 9
73 – 21 / 1623 3
73 – 22 / 1623 3
73 -23 / 1623 5
73 – 24 / 1623 – 1624 47
73 – 25 / 1623 – 1624 47
73 – 26 / 1625 – 1626 21
73 – 27 / 1625 – 1626 10
73 – 28 / 1626 5
73 – 29 / 1627 6
73 – 32 / 1630 15
73 – 33 / 1631 11
73 – 34 / 1631 20
73 – 37 / 1635 6
73 – 38 / 1636 9
73 – 39 / 1636 8
73 – 41 / 1640 5
73 – 42 / 1641 3
73 – 43 / 1643 7
73 – 51 / 1648 4
73 – 52 / 1652 – 1654 19
73 – 53 / 1653 2
73 – 54 / 1653 – 1654 10
73 – 56 / 1654 – 1655 13
73 – 57 / 1656 2
73 – 58 / 1656 – 1657 45
73 – 59 / 1657 2
73 – 60 / 1657 4
73 – 62 / 1658 2
73 – 63 / 1658 2
73 – 64 / 1658 – 1659 10
73 – 65 / 1658 – 1659 21
73 – 68 / 1659 – 1661 19
73 – 69 / 1661 – 1662 11
73 – 70 / 1662 4
73 – 71 / 1662 -1663 16
73 – 76 / 1664 4
73 – 85 / 1667 3
73 – 86 / 1667 4
73 – 87 / 1667 2
73 – 88 / 1668 – 1669 18
73 – 89 / 1669 4
73 – 114 / 1682 49
73 – 127 / 1687 – 1688 22
73 – 132 / 1688 – 1689 17
73 – 133 / 1688 – 1689 32
73 – 137 / 1691 5
73 – 138 / 1691 6
73 – 139 / 1691 12
73 – 140 / 1691 9
73 – 141 / 1692 6
73 – 142 / 1692 3
73 – 143 / 1692 3