In Enschede liggen 2 archeologische rijksmonumenten, 1 archeologisch gemeentelijk monument en 6 terreinen van hoge archeologische waarde; de zogenaamde AMK-terreinen. Dit zijn plekken die deel uitmaken van ons cultureel erfgoed en wettelijk worden beschermd. Hier zijn belangrijke, materiële resten gevonden die ons veel vertellen over het leven van onze voorouders.
De monumenten zijn onder de grond aanwezig. Maar van sommige is boven de grond een ‘archeologische belevingsplek’ gemaakt.
Overzicht van archeologische monumenten en overige gebieden met archeologische waarde
Rijksmonument: Laag van Usselo (Rutbeek)
Dit zijn 2 archeologische rijksmonumenten die dicht bij elkaar liggen, vlakbij het Rutbeek. Op deze locatie zijn sporen gevonden uit de laatste periode van het Laat-Paleolithicum. Verschillende opgravingen zorgen voor de vondst van ongeveer 20.000 stukjes bewerkt vuursteen waaronder 800 werktuigen.
Gemeentelijk monument: De Cascade
De Cascade is het terrein met 5 mogelijke kampementen uit de Midden-Steentijd (10.000 tot 5.000 v.Chr.). Bij 4 van de 5 kampementen lijkt het om zogenaamde jachtkampen te gaan. Op het terrein zijn vuurstenen werktuigen gevonden, waaronder een boor. De meeste kampen werden gebruikt voor de jacht, maar binnen 1 van de kampementen heeft vuursteenbewerking plaatsgevonden. We vonden verschillende soorten werktuigtypen. Daarom denken we dat het hier om een basiskamp gaat. In dit kamp was ook een haard .
Terreinen van hoge archeologische waarde
Naast de rijks- en gemeentelijke monumenten zijn er in Enschede nog meer terreinen met een hoge archeologische waarde. Bij een paar terreinen is een archeologische belevingsplek gemaakt.